3. Indeling koolstofverbindingen

We kunnen koolstofverbindingen indelen volgens verschillende criteria:

op basis van het koolstofskelet
op basis van het voorkomen van functionele groepen

3.1 Indeling gebaseerd op het koolstofskelet

Wanneer we de koolstofverbindingen indelen volgens de structuur van de ketens, dan onderscheiden we de volgende groepen verbindingen:

1. vertakte versus niet-vertakte koolstofverbindingen

niet-vertakte koolstofverbindingen: dit zijn koolstofverbindingen die een lange keten vormen.

vertakte koolstofverbindingen: de koolstofverbindingen hebben zijketens op de hoofdketen staan.

2. verzadigde versus niet-verzadigde koolstofverbindingen

verzadigde koolstofverbindingen: de koolstofverbindingen zijn enkel opgebouwd uit enkelvoudige bindingen tussen de koolstoffen.

onverzadigde koolstofverbindingen: de koolstofverbindingen zijn niet enkel opgebouwd uit enkelvoudige bindingen tussen de koolstoffen. Ze bevatten ook meervoudige bindingen tussen de koolstoffen in hun keten.

3. acyclische versus cyclische koolstofverbindingen

acyclische koolstofverbindingen: open ketens van opeenvolgende koolstofverbindingen met eventueel een heteroatoom ertussen.

cyclische koolstofverbindingen: de koolstofatomen komen in ringstructuur voor.

4. aromatische versus alifatische koolstofverbindingen

aromatische koolstofverbindingen: de koolstofverbindingen komen in een ringstructuur voor waar mesomerie optreedt.

alifatische koolstofverbindingen: de koolstofverbindingen bevatten geen aromatische componenten.

3.2 Indeling gebaseerd op het voorkomen van functionele groepen Wanneer we de koolstofverbindingen indelen volgens de functionele groepen, dan klasseren we de koolstofverbindingen in een aantal stofklassen. Alle koolstofverbindingen die behoren tot eenzelfde stofklasse hebben dezelfde functionele groep met als gevolg dat ze analoge chemische eigenschappen vertonen.

We onderscheiden drie groepen die elk bestaan uit verschillende stofklassen:

1. De koolwaterstoffen

Deze koolstofverbindingen bevatten geen functionele groep en bestaan alleen uit koolstof- en waterstofatomen.

Voorbeelden: ethaan, etheen, isopropaan, n-pentaan, ...

2. De monofunctionele koolstofverbindingen

Deze koolstofverbindingen bevatten één type functionele groep die een bepaalde stofklasse representeert. Alle stoffen die behoren tot eenzelfde stofklasse, bezitten dezelfde functionele groep.

Voorbeelden: ethaanzuur (-COOH groep), methaanamine (NH2 groep), ...

3. De polyfunctionele koolstofverbindingen

Deze koolstofverbindingen hebben meer dan één functionele groep.

Voorbeelden: aminozuren (serine), vitamine D, hemoglobine, ...